این فرآیند در مردها بین ۱۲ تا ۱۴ سالگی و در خانم ها بین ۹ تا ۱۱ سالگی اتفاق می افتد.

دکتر سعید کرباسی، فوق تخصص بیماری های غدد و متابولیسم و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی،

با بیان اینکه هر چه زمان بلوغ دیرتر اتفاق بیفتد، غضروف رشد دیرتر بسته می شود، گفت:

در بدن ما انسان ها و در استخوان های بلند، ناحیه ای غضروفی وجود دارد که به مرور تبدیل به استخوان می شوند.

در زمان بلوغ، به علت بالا رفتن مقدار هورمون‌های جنسی؛ بخصوص هورمون استرادیول

(حتی در مردها هورمون تستوسترون در محیط تبدیل به استرادیول می‌شود) غضروف رشد بسته می شود.

یعنی اینکه بلوغ یک مرحله فیزیولوژیک می باشد

که فرد جهشی در رشد قد پیدا می کند و بعد از کامل شدن بلوغ، سرعت این جهش کم می شود.

معمولاً در دخترها، دو سال بعد از اولین عادت ماهیانه

و در پسرها، ۲ تا ۳ سال بعد از اولین انزال، غضروف رشد بسته می شود و رشد قدی متوقف می شود.

ورزش افزایش قد کودکان

وی ادامه داد: اگر بلوغ زودتر از موقع اتفاق بیفتد (دخترها زیر ۷ سال و پسرها زیر ۹ سال)، به آن بلوغ زودرس می گویند

. همچنین اگر علائم بلوغ در پسرها، بعد از سن ۱۴ سالگی ظاهر شوند، به آن بلوغ دیررس می گویند

که هر کدام تبعاتی حتی به لحاظ اجتماعی دارند.

بلوغ زودرس باعث کوتاهی قد می شود.

بنابراین اگر فرد در سن کودکی ناگهان قد کشید، خانواده ها باید به سایر علائم بلوغ توجه کنند

و اگر کودک علائم را داشت، فوراً به پزشک مراجعه کنند تا درمان شود.

در ایران، معمولاً در مناطق کویری بلوغ زودتر

و در مناطق کوهپایه ای، بلوغ دیرتر اتفاق می افتد

به همین علت، متوسط قد بچه ها در مناطق کویری کوتاه تر می باشد.

کرباسی با بیان اینکه اگر دختر زیر ۱۰ سال و پسر زیر ۱۲ سال علائم بلوغ را پیدا کرد، درست است

که این موضوع غیرطبیعی نیست، ولی چون روی قد بچه تاثیر می گذارد، باید این موضوع توسط پزشک بررسی شود.

بلوغ زودرس دو نوع محیطی و مرکزی دارد که نوع محیطی آن خطرناک می باشد.

معمولاً در انواع بلوغ زودرس محیطی، یک بیماری خطرناک مانند تومور در تخمدان وجود دارد.

قد نهایی کودک براساس میانگین قد پدر و مادر در نظر گرفته می شود.

ورزش افزایش قد کودکان

برای پسرها ۵/۶ سانتی متر به عدد میانگین بدست آمده اضافه و برای دخترها ۵/۶ سانتی متر از عدد میانگین بدست آمده می کنند.

سپس برای تعیین قد نهایی، عدد بدست آمده را برای پسرها، در محدوده منفی ۷ تا مثبت ۷ و برای دخترها

در محدوده منفی ۵ تا مثبت ۵ تعیین می کنند. این محدوده اطمینان،

به علت ژنتیک در نظر گرفته شده است که تغذیه، محیط زندگی و زمان بلوغ در آن تاثیرگذار می باشد.

همیشه در تعریف عوامل موثر بر رشد قدی و بلوغ، فاکتورهای ژنتیکی و محیطی مورد توجه می باشند.

ژنتیک قابل دستکاری نیست، اما با تغییر در عوامل محیطی می توان قد کودک را تغییر داد.

حتی از زمانی که کودک در رحم مادر می باشد

و بیماری هایی که مادر می گیرد، نرسیدن اکسیژن کافی در زمان تولد،

مکمل های دوران نوزادی و شیرخوارگی، بیماری هایی که کودک در دوران رشد به آنها دچار می شود

و عوامل دیگر در قد نهایی کودک تعیین کننده می باشند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

ورزش افزایش قد کودکان

با بیان اینکه برای اطمینان از بلوغ زودرس کودکان، آزمایش خون و عسکبرداری از استخوان می تواند کمک کننده باشد،

گفت: پس از اطمینان از بلوغ زودرس، به کودک داروهایی تجویز می شود

که بدون هیچ عارضه ای بلوغ را در هیپوتالاموس مغز نگه می دارد

و زمانی که کودک به سن مناسب بلوغ رسید، مصرف دارو قطع می شود تا بلوغ اتفاق بیفتد.

در مواردی که فرد دچار عقب ماندگی ذهنی می باشد و بلوغ برای او خانواده اش تبعاتی دارد

و در صورت تائید روانپزشک، و همچنین در افراد مسن که خونریزی های شدید دارند

و افرادی که سرطان های مختلف غدد جنسی دارند، این داروها تجویز می شود.

وی اظهار داشت: اینطور نیست که فقط ورزش هایی مانند والیبال و بسکتبال بر رشد قد کودک موثر باشند.

ورزش های هوازی در هنگام بلوغ، روی غضروف رشد فرد تاثیر می گذارند و می توانند موثر باشند.

ورزش هایی مانند وزنه برداری و کشتی که همراه با وزنه زدن و فشار روی غضروف رشد می باشند

، مقداری جلوی رشد قدی کودک را می گیرند.

کرباسی تاکید کرد: یک مسئله مهم، توجه به سرعت رشد در پرونده رشد کودک می باشد

که در زمان تولد و در بیمارستان به خانواده کودک داده می شود.

خانوده ها باید کودکان خود را به مراکز رشد ببرند تا قد آنها طبق جدول مورد بررسی قرار بگیرد.

سرعت رشد در قد نهایی خیلی مهم می باشد و باید در منحنی رشد مورد بررسی قرار بگیرد

تا از منحنی افت نکند. در صورت افت از منحنی، ممکن است

کودک به بیماری هایی مانند کم کاری تیروئید مبتلا شده باشد.

وی در پایان با بیان اینکه بعد از بلوغ کامل، رشد قدی متوقف نمی شود، بلکه سرعت آن کم می شود

و تا ۲ سال شاهد رشد قدی هستیم که این در دخترها معمولاً ۶ تا ۸ سانتی متر می باشد، گفت:

اگر قد پدری ۱۶۰ سانتی متر و قد مادر ۱۵۴ سانتی متر باشد، قد فزرند آنها هیچگاه ۱۹۵ سانتی متر نخواهد شد،

مگر اینکه فرد دچار بیماری هایی مانند هیپوگوناد شده باشد.