دلایل دزدی کودکان چیست؟ در پورتال جامع فرانیاز فراتراز نیاز هر ایرانی
دلایل دزدی کودکان -شنیدن این که کودک فقط در خانه دزدی می کند و اغلب هم فقط از مادر ، بسیار متداول است معمولاً علت این عمل ،
روابط ناسالم فرزند با مادر است این گونه دزدی ، ممکن است
عکس العمل پرخاشگرانه ای علیه مادر باشد. باما همراه باشید در فرانیاز
دلایل دزدی کودکان
دلایل دزدی کودکان
معنای واژه دزد یعنی برداشتن وسایل شخص دیگری بدون اینکه او اجازه داده باشد.
بسیاری از اوقات پیش می آید که کودک خردسال بدون اینکه قصد شخصی داشته باشد ،
وسایل افراد دیگر را برداشته و به خانه می آورد. پدر و مادر با دیدن چنین صحنه ای
بسیار خشمگین می شوند و با تندی با کودکشان برخورد می کنند.
نگرانی آنها از این است که مبدا کودکشان در آینده نیز این رفتارش را ترک نکند.
فرانیاز :
کودکان وقتی به سن ۶ تا ۷ سالگی می‌رسند رفتارهایی از خود بروز می‌دهند
که برای والدین تعجب‌برانگیز است. یکی از این رفتارها برداشتن اشیا و اموال دیگران است
که درعرف به آن دزدی می‌گویند. این رفتار نیز چون بقیه رفتارهای کودکان دلایلی دارد.
دلایل دزدی به ۳دسته مادی، روانی و اجتماعی طبقه‌بندی می‌شود:
دلایل دزدی کودکان
علل مادی
علل مادی شامل نیازهای مادی است. برخی از کودکان که زندگی فقیرانه‌ای دارند
یا این برداشت را از گذران خود دارند و نیازهای اولیه آنان در حد مطلوبی ارضا نمی‌شود
دست به دزدی می‌زنند. در این حالت عدم‌ارضای نیازهای مادی از قبیل تغذیه
ناکافی، لباس نامناسب، نداشتن پول توجیبی و اسباب بازی موجب می‌شود
که خردسال این نیازها را از طریق دزدی جبران کند. در یک موارد مشاوره،
کودکی به خاطر نداشتن پول توجیبی مناسب و متعارف دیگر همکلاسی‌ها،
از کیف دیگر دوستانش پول یا خوراکی برمی‌داشت، به شکل قرض، از دیگران
وجوهی می‌گرفت و گاه خوردنی از بوفه می‌گرفت و مدعی می‌شد که پولش را داده است
و این وضعیت کم‌کم به منزل خود و نزدیکان نیز تسری یافت و به شکل عادی و متداول درآمده بود
و حالا در سن ۳۰سالگی نمی‌توانست این عمل را ترک کند؛ حتی هم‌اکنون که
نیاز مادی برطرف شده، نیز بی‌دلیل از خانه اطرافیان و همسر نیز اشیایی را می‌ربود.
پدر و مادرانی که دائماً از وضع اقتصادی خود شکایت می‌کنند،
فرزند را غیرمستقیم به دزدی تشویق می‌کنند. در این وضعیت، انگیزه تملک، کودکان را به دزدی مجبور میکند.
دلایل دزدی کودکان
علل روانی
ناکامی‌ها و مورد بی‌مهری و بی‌توجهی قرارگرفتن در خانواده موجب می‌شود
که کودک به نوعی به واکنش در برابر این کمبودها دست بزند.
این موقعیت در فرزندان میانی و خانواده‌هایی که اولاد متعدد و زیادی دارند و مجال
کافی برای ابراز علاقه نداشته و به نوعی کودک دیده نمی‌شود و نوازش کافی دریافت نمی‌کند
بیشتر به چشم می‌خورد. وقتی سرقت با لجبازی و دروغگویی همراه باشد،
واکنش نسبت به ناسازگاری کودک با محیط خانواده و انتقامجویی از والدین محسوب می‌شود.
گرسنگی عاطفی به گرسنگی فیزیولوژیک دامن می‌زند. با دزدی و خوردن خوراکی
متنوع یا پوشیدن و استفاده از وسایل مختلف این گرسنگی عاطفی را پوشش می‌دهد.
محرومیت از محبت موجب اضطراب می‌شود،
جبران احساس حسادت، احساس ناامنی حاصل از رفتار خشونت‌آمیز والدین در منزل،
وجود ناپدری و نامادری، انتقال از پدر یا مادر، آرزوی به دست‌آوردن اشیا
پرزرق‌وبرق که جز از طریق دزدی، رسیدن به آنها ناممکن است، صدمه زدن به دیگران
به‌منظور تخلیه عقده‌های روانی و محدودیت قائل شدن و سختگیری‌های والدین همگی در این مقوله معنا می‌یابد.
در این‌جا به چند نکتهٔ ساده که والدین می‌توانند با به کار بستن
آنها مانع از بروز چنین رفتارهائی در کودکانشان شوند اشاره می‌شود.
دلایل دزدی کودکان
چگونه با دزدی کودکان روبه رو شویم؟
قبل از این که هر تصمیمی درباره برخورد با کودکی که دست به این عمل زده است بگیرید،
بهتر است اول بدانید چرا بچه‌ها دست به دزدی می‌زنند؛ این به شما کمک میکند بهترین راه را برای برخورد با وی پیدا کنید.
دلایل دزدی کودکان
اقتضای هر سن
ظاهر ماجرا این است که: کودکی وسیله یا چیزی را که مال خودش نیست
برداشته و با خود به خانه آورده. اما واقعیت این است که بچه‌ها در سنین مختلف
به دلایل مختلف، ممکن است به وسایل دیگران دستبرد بزنند. این دلایل آن‌قدر باهم
فرق دارند که دیگر اسم همه این کارهای به ظاهر مشابه را نمی‌توان «دزدی» گذاشت.
تا قبل از پنج سالگی:
برای کودکان ۵ – ۳ ساله، برداشتن وسایل دیگران عملی عادی و معمولی است،
چراکه هنوز مفهوم مالکیت و حریم خصوصی را درک نمی‌کنند. آنها به سختی می‌فهمند
که نباید چیزی را که متعلق به آنها نیست، بدون اجازه بردارند، زیرا که در مرحلهٔ
خودمحوری از رشد خود هستند و تصور می‌کنند که همه چیز در اختیار آنهاست
و هر کار بخواهند می‌توانند انجام دهند. بنابراین بهتر است پدر و مادرشان آنها را
به‌دلیل این رفتار (برداشتن بدون اجازه اشیاء دیگران) تنبیه و سرزنش نکنند. در عوض،
فرصت خوبی برای آنهاست که دربارهٔ موضوع مالکیت و اشتباه بودن عمل کودک با او صحبت کنند.
بچه‌های خیلی کوچک گاهی اشیایی را که دوست دارند برمی‌دارند، بدون اینکه بدانند
برای داشتن آنها باید پول داد. آنها نمی‌دانند برداشتن چیزها بدون
پرداخت پول کار غلطی است. آنها هنوز مفهومی به نام «دزدی» را نیاموخته‌اند.
کودکان ۱۲ـ ۷ سال
کودکان از حدود ۶ سالگی به بعد، نه تنها مفهوم مالکیت را درک می‌کنند،
بلکه به‌تدریج قادرند به اشتباه بودن عملشان نیز پی ببرند. زمانی‌که آنها شروع به
درک اینگونه مفهوم‌ها می‌کنند، والدین باید حد و مرزهای مالکیت
و رفتارهائی که به آنها ”دزدی“ گفته می‌شود، را برای آنها روشن سازند.
۱۲ تا ۱۹ سالگی:
دزدی کردن در نوجوانان می‌تواند علل گوناگون داشته باشد.
آنها مسلما می‌دانند که نباید دزدی کنند، اما ممکن است به خاطر هیجان این کار دست
به دزدی بزنند یا چون دوستان آنها دزدی می‌کنند آنها هم این کار را بکنند.
بعضی نوجوانان فکر می‌کنند ممکن است کسی متوجه کار آنها نشود یا بتوانند
از زیر تنبیه دزدی در بروند. در نهایت، دزدی برای برخی از نوجوانان راهی برای یاغی‌گری
و اعتراض به وضع موجود است. البته دلایل پیچیده‌تری هم برای دزدی کودکان
و نوجوانان وجود دارد. این کار می‌تواند نشانه‌ای از این باشد که آنها در شرایط
پراسترسی قرار دارند که ممکن است درخانه، مدرسه یا در گروه دوستان باشد.
گاهی آنها برای نشان دادن عصبانیت یا برای جلب توجه این کار را می‌کنند.
دزدی برخی از بچه‌ها فریاد کمک‌خواهی برای رهایی از آزارهای روحی و جسمی
محیط خانه است. در این نوع بچه‌ها، دزدی نشانه‌ای است که ما را به طرف مشکل اصلی هدایت میکند.
گاهی وقت‌ها بچه‌ها چیزی را می‌دزدند که آرزو دارند داشته باشند،
اما به دلیل مشکل مالی نمی‌توانند تهیه کنند.در بدترین حالت، ممکن است
دزدی آنها به خاطر تامین نیازهای مالی برای خرج اعتیاد باشد. علت دزدی
فرزندان هر چه که باشد والدین باید اول مشکل ریشه‌ای را شناسایی کنند و سعی کنند علت اصلی را از بین ببرند.
بررسی علل دزدی در کودکان
دلایل دزدی کودکان
دلایل دزدی کودکان
کودکان به چند دلیل ممکن است گاهی وسایل و اسباب‌هائی را که مال آنها نیست،
بدون اجازه بردارند. این دلایل، هم از کودکی به کودک دیگر و از شرایطی به شرایط دیگر فرق می‌کنند.
۱) گاهی والدین ناخواسته رفتارهای منجر به دزدی را تقویت می‌کنند.
پدر و مادری که متوجه می‌شوند کودکشان بدون اجازه چیزی را برداشته است،
باید تذکرهای لازم را همان موقع به کودک بدهند. برای مثال به او بگویند:
”این وسیله مال تو نیست و نباید آن را بدون اجازه برداری“ و یا ”آن وسیله را پس بده و عذرخواهی کن“ و یا … .
۲) گاهی کودک با مشاهدهٔ رفتار اطرافیانش این عمل را یاد می‌گیرد.
والدینی که وسایلی را بدون اجازهٔ صاحبش بر می‌دارند، به نوعی موجب
بدآموزی برای کودک خود می‌شوند. برای مثال، زمانی‌که به رستوران و یا مکانی عمومی می‌روند
اگر بدون اجازه وسیله‌ای را از آن‌جا بردارند و فرزندشان نیز شاهد این عمل باشد،
به‌طور حتم این کار را جایز خواهد شمرد و در آینده تکرار خواهد کرد.
۳) برخی کودکان چون هیچ پولی از خودشان برای خرج کردن ندارند، دزدی می‌کنند.
گاهی کودک دوست دارد برای خودش چیزهای کوچکی مثل، بستنی، شکلات
و یا بیسکویت بخرد، ولی پول ندارد. در این حالت اگر او پول نداشته باشد، ممکن است به سراغ کیف پدر یا مادرش برود.
۴) گاهی کودک برای رقابت بین همسالانش دست به دزدی می‌زند.
برخی از کودکان دزدی می‌کنند تنها به‌دلیل این که دوستانشان آنها را در گروه خودشان بپذیرند.
۵) گاهی دزدی کودک ناشی از مشکلات رفتاری ـ هیجانی کودک است.
برخی از کودکان که دچار مشکلات مرزی هستند، دست به رفتارهای نابه‌هنجار می‌زنند.
برای مثال، کودکان عقب‌ماندهٔ ذهنی قادر به درک قوانین اجتماعی نیستند و ممکن است گاهی از فروشگاه‌های محلی چیزی بردارند.
دلایل دزدی کودکان
پیشگیری (چه باید بکنیم؟)
روش‌های زیادی برای پیشگیری از دزدی‌های کودکانه وجود دارد که والدین و
اعضای خانوداه‌ها می‌توانند با استفاده از آنها، مانع از تثبیت اینگونه رفتارها در کودکانشان شوند. از جمله:
وقتی متوجه دزدی فرزندتان می‌شوید عکس‌العمل شما بستگی
به این دارد که این اولین بار است یا فرزندتان عادت به دزدی دارد. در مورد بچه‌های کوچک،
باید به آنها بفهمانید که این کار نادرست است و بگویید اگر چیزی را بدون اجازه یا پرداختن
پول آن برداریم، دیگران ناراحت می‌شوند. مثلا اگر یک کودک پیش‌دبستانی،
یک آب‌نبات از فروشگاهی برداشته، به او کمک کنید تا آن را برگرداند.
اگر کودک آب‌نبات را خورده است، او را به فروشگاه ببرید و به او یاد دهید
عذرخواهی کند و پول آب‌نبات را بپردازید.
در مورد کودکان دبستانی هم برگرداندن شیء دزدیده شده بسیار مهم است.
کودکان کلاس اولی یا دومی باید بدانند که دزدی کار نادرستی است. ممکن است
درک بهتری از عواقب دزدی هم برای آنها لازم باشد. مثلا اگر دختر شما دستبند
دوستش را بدون اطلاع او برداشته، به او بگویید: «اگر دوستت وسایل مورد
علاقه تو را بدون اجازه برمی‌داشت، ناراحت نمی‌شدی؟» او را تشویق کنید به
دوستش زنگ بزند، ماجرا را توضیح دهد، عذرخواهی کند و قول بدهد که دستبند را بر می‌گرداند.
در مورد دزدی نوجوانان باید عواقب جدی‌تر دزدی را به آنها نشان داد.
مثلا اگر نوجوان از یک فروشگاه چیزی بلند کرده او را به فروشگاه برگردانید
و با مدیر فروشگاه روبه‌رو کنید تا این اتفاق را توضیح بدهد و عذرخواهی کند.
یک نوجوان از اینکه مجبور باشد شیء دزدی را برگرداند، شرمنده می‌شود
و همین شرمندگی و خجالت باعث می‌شود او برای همیشه یاد بگیرد
چرا دزدی کار غلطی است. البته توجه داشته باشید که ادامه سرکوفت و تنبیه،
به خصوص تنبیه بدنی، کار اشتباهی است و ممکن است نوجوان را عصبانی کند
و منجر به ادامه دزدی یا حتی انجام کارهای بدتری شود.
بچه‌ها در همه سنین باید یاد بگیرند که دزدی از فروشگاه مثل برداشتن
پول افراد است و به صاحبان آن‌جا ضرر می‌زند. آنها باید بدانند که دزدی
می‌تواند عواقبی بدتر از اینها داشته باشد و ممکن است باعث زندانی شدن آدم شود.
دلایل دزدی کودکان
*علت اشتباه بودن عمل دزدی را برای کودک توضیح دهید.
والدین ابتدا باید اطمینان حاصل کنند که فرزندشان، ناشایست بودن عملش
را فهمیده است. آنها می‌توانند به این موضوع اشاره کنند که دزدی به
مفهوم برداشتن وسیله‌ای است که متعلق به او نمی‌باشد.
* مفهوم مالکیت را به کودک یاد بدهید.
بهترین وقت یادگیری مفهوم مالکیت، زمانی است که کودکان هنوز کوچک هستند.
پدر و مادر می‌توانند با توضیح این مطلب که هر کسی وسایلی دارد که متعلق
به خود اوست و نباید بدون اجازه آن را برداشت، سعی کنند معنی مالکیت فردی را به کودک بیاموزند.
برای مثال، والدین می‌توانند از کودک بپرسند: ”اگر کودک دیگری اسباب
بازی مورد علاقهٔ او را بدون اجازه‌اش بردارد، چه احساسی پیدا میکند“،
او هم همان احساس را خواهد داشت. مثال‌ها و نمونه‌های دیگری هستند که
پدر و مادر می‌توانند با استفاده از آنها مفهوم مالکیت را به کودک بیاموزند.
قرض گرفتن از کتاب‌خانه و پس دادن مجدد آن، برداشتن شکلات
و بستنی از یخچال فروشگاه و پرداختن پول آن به صندوق و …
دلایل دزدی کودکان
* به کودک بیاموزید که خواسته اش را با شما در میان بگذارد.
اگر کودک اسباب بازی، خوراکی و یا وسیله‌ای را می‌خواهد، به او یاد بدهید
که خواسته‌اش را با شما در میان گذارد تا راه صحیح رسیدن به آن را به او یاد بدهید.
برای مثال، اگر کودک از عروسک دوستش خوشش آمده است و می‌خواهد یک
شب آن را از دوستش قرض بگیرد، این موضوع را صادقانه با او و یا با شما در میان گذارد تا شما چاره‌ای برای او بیاندیشید.
* رابطهٔ شفاف و صمیمانه با کوکانتان برقرار کنید.
والدین باید نهایت تلاششان را بکنند تا ارتباطی مؤثر و فعال با کودکان خود داشته باشند.
کودکانی که از بودن با پدر و مادرشان احساس صمیمیت و نزدیکی می‌کنند،
نسبت به کودکانی که این احساس را ندارند، تمایل بیشتری برای هماهنگ کردن خود با ارزش‌ها و باورهای والدینشان دارند.
* رفتارهای صادقانهٔ کودک را تحسین و تشویق کنید.
پدر و مادر باید از رفتارهای شایسته، مناسب و صادقانهٔ کودک حمایت و قدردانی کنند.
اگر آنها اینگونه رفتارها را به موقع مورد تحسین خود قرار دهند، موجب تقویت و تکرار آنها در فرزندشان می‌شوند.
کمک‌های والدین و مربیان
دلایل دزدی کودکان
هنگامی‌که پدر و مادر و یا مربیان کودک متوجه عمل دزدی کودکشان می‌شوند،
می‌توانند با روش‌های زیر برای رویاروئی با مشکل کودک استفاده کنند.
دلایل دزدی کودکان
* آرام باشید.
در صورتی‌که پدر، مادر و یا مربی متوجه رفتار ناشایست کودک می‌شوند،
مهم‌تر از هر چیز آن است که رفتارهای هیجانی، تند و اغراق‌آمیزی از خود نشان ندهند.
آنها باید به خاطر داشته باشند که همهٔ کودکان گاهی وسایلی را بر می‌دارند
که مال خودشان نیست. پدر و مادرهائی که در اینگونه شرایط بی‌نهایت ناراحت
و دلخور می‌شوند، ممکن است دچار افسردگی احساس گناه و شرم‌ساری شوند
و این حالت آنها بر عزت‌نفس کودک تأثیری منفی می‌گذارد. آنها باید بکوشند آرامش
خود را حفظ کنند و روشی منطقی و سنجیده برای رویارو شدن با این رفتار کودک برگزینند.
دلایل دزدی کودکان
*عکس‌العملی مناسب و زود انجام دهید.
همان‌قدر که والدین نباید رفتاری هیجانی و تند از خود نشان دهند،
همان‌قدر هم باید رفتاری مناسب و سنجیده ـ در آن لحظه ـ از خود نشان دهند.
برای مثال، از کودک بخواهند آن شیء را پس دهد و عذرخواهی کند، یا برگردد و آن را سر جایش گذارد، یا …
* پیامدهای رفتاری کودک را برایش توضیح دهید.
پدر و مادر باید پیامدهای رفتاری کودک را برایش به‌طور واضح شرح دهند.
برای مثال، اگر کودک بدون اجازه از فروشگاه شکلات برداشته است، از او بخواهند
که برگردد، شکلات را پس دهد و از فروشنده عذرخواهی کند. گاهی عذرخواهی
کردن برای کودک کاری سخت و دشوار است، اما بهتر است
او را مجبور به این کار بکنید تا دوباره دست به انجام این کار نزند.
* تفاوت ”قرض گرفتن“ و ”دزدیدن“ را برای کودک شرح دهید.
”قرض گرفتن“ با برداشتن بدون اجازهٔ وسایل دیگران ”دزدیدن“ آن
خیلی فرق دارد. سعی کنید تفاوت این رفتارها را برای کودک روشن سازید.
* بر رفتارهای کودک نظارت بیشتری داشته باشید.
والدینی که رابطهٔ نزدیک و صمیمی با کودکانشان دارند، نسبت
به والدینی که رابطهٔ دور و خشک با کودکانشان دارند، خیلی زودتر متوجه مشکلات رفتاری فرزندشان می‌شوند.
دلایل دزدی کودکان
* علت دزدی کودک را پیدا کنید.
کودکان مختلف به دلایل مختلف هم دست به دزدی می‌زنند. به همین دلیل بسیار
مهم است که والدین علت دزدی فرزندشان را بفهمند. اگر پدر و مادر از
کودکی که چیزی را دزدیده است مستقیماً بپرسند که چرا این کار را انجام داده است،
شاید پاسخی را که نیاز به شنیدن آن دارند ، از زبان کودک نشوند.
برای همین بهتر است آنها خود به بررسی رفتارها و موقعیت‌هائی که
در طول روز کودک در آن قرار می‌گیرد؛ با چه کسانی دوست است، چه نیازهائی دارد،
کجا می‌رود و … بپردازند. اگر والدین بتوانند علت اصلی دزدی کودک را پیدا کنند،
قادر خواهند بود این رفتار کودک را اصلاح نمایند. برای مثال، می‌توانند
برای کودک مقداری پول تو جیبی مقرر کنند، یا برای انجام کارهای خانگی دشوار
(مثل؛ کوتاه کردن چمن‌های باغچه، چیدن علف‌های هرز، مرتب کردن انبار و …) به او اجرت دهند.
* کودک را وادار به قسم خوردن نکیند.
والدین نباید با رفتارشان، کودک را به سمت انکار واقعیت سوق دهند.
اگر کودک با اصرار سعی دارد به شما بفهماند که او دزدی نکرده است،
شما هم نباید با لجاجت زیاد او را وادار به راست‌گوئی کنید. در عوض به او بگوئید:
”امیدوارم این‌طور باشد که تو می‌گوئی“ و اجازه دهید کودک، اعتماد شما را نسبت به خودش درک و احساس کند.
* به کودک کمک کنید راه‌های پول درآوردن صحیح را پیدا کند.
والدین باید اطمینان حاصل کنند که فرزندشان مقدار معینی پول برای
خرج کردن‌های شخصی‌اش در اختیار دارد. اگر کودکان آن قدر پول داشته باشند
که بتوانند نیازهای کوچک روزانه‌شان را برطرف کنند، هیچ‌گاه دست به ربودن اشیاء دیگران نمی‌زنند.
دلایل دزدی کودکان
* کودک را به‌دلیل اشتباهش شرمنده نکیند.
دزدی از جیب مامان و بابا
اگر فرزندتان از شما پول می‌دزدد، برای بازگرداندن آن راه‌هایی را پیش پایش بگذارید.
مثلا به او بگویید در عوض آن پول، یکی از کارهای خانه را انجام دهد
(شما می‌توانستید در ازای کمک او در کاری مثل عوض کردن واشر
شیرهای آب، به او پول بدهید ولی حالا او بدون دریافت مزد این کار را میکند.)
اما هرگز نباید برای مچ‌گیری از او حین برداشتن پول برایش دام پهن کنید
(مثلا پول‌هایتان را روی میز هال رها کنید تا ببینید او به آن دست می‌زند یا نه.) این کار اعتماد او به شما را از بین می‌برد.
دلایل دزدی کودکان
اگر بچه‌ها به دزدی ادامه دادند…؟
اگر فرزندتان بیش از یک بار دزدی کرده است، می‌توانید از کارشناسان کمک و مشورت بخواهید.
تکرار دزدی می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل بزرگ‌تر باشد.
یک سوم جوانانی که در حین دزدی از فروشگاه‌ها دستگیر شده‌اند،
می‌گویند ترک این کار برایشان دشوار است؛ پس بهتر است زودتر به کودکان
و نوجوانان کمک کنید بفهمند چرا دزدی اشتباه است و ممکن است در صورت
ادامه این کار با عواقب جدی‌تری روبه‌رو شوند. یک ناراحتی نادر روانی هم
می‌تواند باعث برداشتن اشیا از فروشگاه‌ها شود.
این اشیا ممکن است بی‌ارزش باشند و فرد آنها را پس از دزدیدن دور بیندازد،
ولی مشکل این‌جاست که او نمی‌تواند در برابر وسوسه دزدی مقاومت کند.
این اختلال، حتی در بزرگسالان نیز دیده می‌شود.
علت دزدی فرزندتان هرچه که باشد، افرادی هستند که می‌توانند
برای حل این مشکل به شما کمک کنند؛ مثلا مشاور مدرسه
(به خصوص اگر کودک‌تان در مدرسه دزدی میکند)، روانشناس کودکان.
والدین نباید با سرزنش کردن‌های مکرر کودک، او را دچار احساس گناه کنند.
آنها همچنین نباید لقب‌ها و برچسب‌های ناروا به کودکشان بزنند.
برخی از این روش‌ها، شدیداً موجب کاهش عزت‌نفس کودک می‌شود.
در عوض والدین می‌توانند با رفتارهای خود به کودک نشان دهند که از
کار او ناراحت شده‌اند. آنها می‌توانند برای او پیامدهای رفتار اشتباهش را توضیح دهند.
یافته‌های بولبی، روانشناس برجسته حاکی از آن است که محرومیت
از مهر مادر و جدایی‌های نسبتاً طولانی از او در سنین خردسالی تأثیر بسزایی در بی‌بندو باری و دزدی نوجوانان دارد.
دلایل دزدی کودکان
علل اجتماعی
کودک دزدی را یاد می‌گیرد و والدین نخستین الگو و سرمشق کودک هستند.
چنانچه آنان مرتکب این عمل شوند و یا حتی به شوخی از انجام آن سخن بگویند،
طفل آن را می‌آموزد. همچنین آنان سرقت را از دوستان، همبازی‌ها و
همسایگان خود یاد می‌گیرند. ضعف مذهبی، سقوط ارزش‌های اخلاقی،
محیط اجتماعی نابسامان، عدم‌کنترل رفتار کودک، قحطی، بحران‌های حاصل از جنگ،
زلزله و آتشفشان، زندگی در محل‌های جرم‌زا، مهاجرت، اعتیاد والدین،
میل به‌خود نمایی و جدایی از پدر و مادر گرایش کودک را به دزدی تشدید میکند.
برای درمان این پدیده، باید علل و انگیزه‌های آن مشخص شود.
دزدی معلول است و علل متفاوتی دارد. برخورد و مبارزه صرف بامعلول
نه‌تنها مؤثر نیست بلکه گاه آن‌را شدت می‌بخشد. درمان آن باید براساس محبت
و در محیطی آرام انجام شود. در ذیل مواردی برای حل و درمان
این عمل ذکر می‌شود که براساس تجربیات متعدد اغلب کارساز بوده است:
دلایل دزدی کودکان
۱- سعی نکنید کودک را در موقعیت اعتراف به‌دام بیندازید. نگویید تو پول را برداشته‌ا‌ی؟
زیرا جواب، دروغ و انکار خواهد بود. سعی کنید آنچه منجر به دزدی شده را بیابید.
با فرزندتان جدی در خلوت صحبت کنید. مثلاً بگویید: از کیف من پول کم شده
و می‌بینم که تو خوراکی‌ای که پولش را نداشتی، خریده‌ای. او را مسئول رفتارش بدانید.
۲- بچه‌ها دزدی می‌کنند چون چیزی را می‌بینند،
می‌خواهند آن‌را داشته باشند و از عواقب رفتارشان اطلاعی ندارند.
این فرصتی عالی است تا به فرزندتان برخی درس‌های ارزشمند اجتماعی را بیاموزید.
۳- به نیازهای فرزندتان به پول نگاهی بیندازید و ببینید
آیا پول توجیبی او به اندازه نیازهای اصلی او هست یا باید هماهنگی بیشتری ایجاد کرد.
به عبارت دیگر آیا پول دریافتی او در حد متوسط دیگر همسالانش در
طبقه اجتماعی شماست یا نه. لطفاً برای خساست خود به‌دلیل و انکار روی نیاورید.
۴- صادقانه بیندیشید. آیا شما پدر یا مادر سهل‌گیری نبوده‌اید؟
بچه‌هایی که عادت دارند همه چیزهایی را که می‌خواهند به دست آورند،
تصور می‌کنند که باید هر چه را که می‌خواهند داشته باشند.
شاید زمان آن رسیده باشد که کم‌کم به او نه بگویید.
۵- با کودک صادقانه صحبت کنید.
بدون برچسب دزدی زدن با استفاده از داستان‌های جذاب، الگوهای مناسب
رفتاری را به او معرفی کنید. در این راه، گفتن قصه‌های مذهبی و آموزش
رویه‌های دینی به شکل امیدواری و تشویق‌کننده و نه ایجاد ترس از خدا و عذاب جهنم کارساز خواهد بود.
۶- وسایلی که کودک را به دزدی وسوسه میکند
مانند پول را از چشم او دور کنید و تسهیلاتی برای تفریح و سرگرمی بیشتر او فراهم آورید.
دلایل دزدی کودکان
۷- او را از مشاهده فیلم‌هایی که در آنها دزدی انجام می‌شود باز‌دارید.
۸- اگر فرزندتان لباس، زینت‌آلات، ماشین‌های برقی و مانند اینها را دزدیده،
شاید انگیزه‌اش این بوده که شبیه دیگر همسالانش شود. کودکی که در کنار همسالانی
با امکانات زیاد رشد میکند، شاید سعی کند ظاهر وسایلی مانند آنان داشته باشد.
حتی برای بزرگسالان هم مشکل است که درک کنند عده‌ای در این دنیا بیش از حد
دارند و عده‌ای از نیازهای اولیه خویش نیز محرومند. سعی کنید مدرسه و
دوستانی برایش انتخاب کنید که از لحاظ اقتصادی تفاوت زیادی با شما نداشته باشند.
۹- به او بیشتر توجه کنید، خصوصیات خوب اخلاقی او را مورد توجه قرار داده و ذکر کنید.
راه‌هایی برای افزایش عزت نفس او بیابید. آرامش و شادی را در محیط خانه ایجاد کنید.
از توانمندی‌های او به جای زیبایی‌های فیزیکی‌اش یاد کنید و او را با استعدادها و توانایی‌هایش آشنا کنید.
دلایل دزدی کودکان
۱۰- در کیف مدرسه‌اش حتماً در حد امکان خوراکی‌هایی را که دوست دارد بگذارید
و مقداری پول توجیبی معین مناسب سن، روزانه، هفتگی یا ماهانه
در اختیارش قرار دهید تا درصورت تمایل برای خود چیزهایی را خریداری کند.
۱۱- اگر فرزندتان دزدی را همراه با رفتارهای ناراحت‌کننده دیگر توأمان انجام می‌دهد حتماً از یک مختصص کمک بگیرید.
دلایل دزدی کودکان
در کتاب « درسهایی از دوران کودکی »
نمونه ها و الگوهای دزدی و دروغگویی در کودکانی که سرنوشت آنان را به شهرت
رسانده گزارش شده است . “روسو ” که فقط ۹ روز از تولدش گذشته بود مادرش را از دست داد ،
در سن ۱۳ سالگی در کِش رفتن پول و سبزیجات مهارت خاصی پیدا کرد ، و تقریباً زندگی پر از جرم و جنایتی را گذراند. “گاندی”
در سن ۱۲ سالگی دست به دزدی زد تا بتواند سیگار بکشد. “چارلزداروین”
می نویسد به عنوان یک کودک ، پول زیادی برای اختراع و ابداع دروغهای سنجیده
به من داده اند. من با دید یک متخصص اطفال ، اغلب احساس می کنم
تنبیه کردن برای این گونه تقصیرها در مدرسه ، عملی افراطی است. هر چند
که معلم دارای موقعیت و وضعیت خاصی است اما باید توجه داشته باشد
که دزدی یا دروغگویی طفل بدون علت نیست و ریشه ی آن را احتمالاً
در خانه می توان یافت ، با این حال ، این کودک بیچاره است که در نقش معلول ، تنبیهات را دریافت می کند.
دلایل دزدی کودکان
دزدی انواع مختلفی دارد این انواع عبارتند از :
۱- دزدی هوشیارانه
۲- دزدی احمقانه
۳- دزدی انتخابی
۴- دزدی بی قید و شرط
۵- دزدی تنها یا دسته جمعی و…
اگر چه دزدی مسئله ای اجتماعی است ولی مطالعات انجام شده
درباره علت و انگیزه آن ناقص است. کودکان و نوجوانانی که به علت دزدی
به مراجع قانونی سپرده می‌شوند سالیانه از ده ها هزارنفر تجاوز می‌کنند.
متاسفانه هنوز جامعه نپذیرفته است کودکی که دزدی میکند به جای آن
که توسط پلیس ومحاکم غذایی تنبیه شود باید به وسیله روانپزشک مورد
معاینه و معالجه قرار گیرد. افراد جامعه و حتی والدین کودکی که دزدی کرده است
همیشه منتظر اعلام محکومیت او از طرف دادگاه تنبیه و پرداخت جریمه هستند
بدون آنکه به علت و انگیزه دزدی توجه کنند.افراد باهوش معمولا اشیا مورد
نیاز خود را سرقت می‌کنند و دزدی این افراد غالبا آشکار نمی شود؛ در حال
دزدی کودکان عقب افتاده به علت عدم رشد کافی هوش خیلی زود آشکار می‌گردد،
حتی نوع شئ سرقت شده در افراد باهوش و کودک عقب مانده تفاوت دارد.
چرا کودکان دزدی می‌کنند؟ کودکان به چند دلیل ممکن است گاهی
وسایل و اسباب‌هائی را که مال آنها نیست، بدون اجازه بردارند.
این دلایل، هم از کودکی به کودک دیگر و از شرایطی به شرایط دیگر فرق می‌کنند.
دلایل دزدی کودکان
علت دزدی
دزدی علل متنوعی دارد که بیش از همه وضعیت و شرایط زندگی محیطی
و یادگیری را می‌توان مسئول دانست. گاه دزدی به خاطر تملک اشیا و به
ویژه هنگامی که شخص به آنها نیاز داشته باشد صورت می‌گیرد.
اما در بسیار از موارد دزدی در نوجوانان یک عمل انتقامی است و ممکن است
اصولاً نیازی به شی دزدیده شده نباشد.یافته ها نشان داده است که محرومیت
از مهر مادر یا جدایی هایی نسبتا طولانی از مادر در سنین
خردسالی تاثیر بسزایی در بی بندوباری و دزدی نوجوانان دارد.
همچنین در دختران جوان دزدی در نزدیکی دوره های ماهانه بیشتر دیده می‌شود
که این خود دخالت احساسات تهاجمی و خشم آلود را در دزدی های نوجوانان نشان می‌دهد.
بعضا دزدی برای کسب وجهه و ریاست کردن و بر عده ای از نوجوانان دیگر صورت
می‌گیرد و اینگونه نوجوانان کسانی را که از دزدی می‌ترسند تحقیر می‌کنند
و مورد تمسخر قرار می‌دهند. به هر حال دزدی معمولا با اختلالات دیگر رفتاری نیز همراه می‌باشد.
دزدی ممکن است برای شناساندن خود و ابراز شخصیت یا جلب محبت
دوستان باشد مثلا کودکی از جیب پدرش پول بر می‌دارد و برای دوستانش
هدیه می‌خرد یا آنها را به رستوران می‌برد و برایشان خرج میکند دزدی ممکن است
جنبه انتقامجویی و آزاررسانی داشته باشد مانند کودکی که پس از تنبیه شدن،
لوازم مورد احتیاج پدرش را می‌دزدد و به این نحو پدرش را ناراحت و خودش
را ارضا میکند یا اینکه در شب امتحان دفتر یادداشت یا کتاب هم کلاسی اش
را بر می‌دارد. فقدان تربیت اخلاقی و کمبودهای عاطفی، حسادت،
وجود احتیاجات شدید شخصی،گرسنگی و نداشتن پوشاک از عوامل دیگر دزدی هستند.
فقر اقتصادی،
بی باکی و جسارت محرک های نیرومندی برای دزدی به شمار می‌روند
اما همه علت های دزدی را نمایان نمی سازند. آمار نشان می‌دهد دزدی
در طبقات فقیر و ثروتمند یکسان دیده می‌شود. روانکاوان عقیده دارند
که کودک به منظور به دست آوردن ایمنی و قدرت بیشتر به دزدی متوسل می‌شود
یعنی در واقع اشیا سمبلی از قدرت و امنیت هستند. پدران و مادرانیکه
از وضع اقتصادی خود شکایت می‌کنند ناخودآگاه کودکان خود را به این
امر تشویق می‌کنند. پدران و مادرانی که به علت کثرت کار کودکان خود
را به دایه یا کلفت می‌سپارند و به جای مهر و محبت با دادن پول یا خرید
اسباب بازی کودک را مشغول می‌کنند در واقع این تصور را در کودک
ایجاد می‌کنند که اشیا و لوازم به منزله عشق ومحبت است.به این ترتیب
کودک خیال میکند داشتن پول یا اسباب بازی به معنی داشتن مهر و محبت است؛
بنابراین
هر چه را می‌بیند مایل است بدست بیاورد و در صورت ناکامی اقدام به دزدی میکند.
در هر دزدی باید انگیزه اقدام به دزدی ونیاز یا نیازهایی که با انجام آن ارضا
وسیراب می‌شود مشخص گردد.مطالعات بالینی روی ۴۴۰ جوانی که دزدی کرده
بودند که ۱۴نفر آنها از محبت خانواده بی نصیب بوده و بقیه بدون استثنا یا مدتها
به علت بیماری از خانواده خود دور، در بیمارستان بستری یا همیشه مورد تنبیه و سرزنش خانواده بوده اند.
دلایل دزدی کودکان
پیشــگیری
روش‌های زیادی برای پیشگیری از دزدی‌های کودکانه وجود دارد که والدین
و اعضای خانوداه‌ها می‌توانند با استفاده از آنها، مانع از تثبیت اینگونه رفتارها در کودکانشان شوند. از جمله:
*علت اشتباه بودن عمل دزدی را برای کودک توضیح دهید.
والدین ابتدا باید اطمینان حاصل کنند که فرزندشان، ناشایست بودن عملش
را فهمیده است. آنها می‌توانند به این موضوع اشاره کنند که دزدی به مفهوم برداشتن وسیله‌ای است که متعلق به او نمی‌باشد.
دلایل دزدی کودکان
* مفهوم مالکیت را به کودک یاد بدهید.
بهترین وقت یادگیری مفهوم مالکیت، زمانی است که کودکان هنوز کوچک هستند.
پدر و مادر می‌توانند با توضیح این مطلب که هر کسی وسایلی دارد که
متعلق به خود اوست و نباید بدون اجازه آن را برداشت، سعی کنند معنی مالکیت فردی را به کودک بیاموزند.
برای مثال، والدین می‌توانند از کودک بپرسند: ”اگر کودک دیگری اسباب بازی
مورد علاقهٔ او را بدون اجازه‌اش بردارد، چه احساسی پیدا میکند“، او هم
همان احساس را خواهد داشت. مثال‌ها و نمونه‌های دیگری هستند که پدر
و مادر می‌توانند با استفاده از آنها مفهوم مالکیت را به کودک بیاموزند. قرض گرفتن
از کتاب‌خانه و پس دادن مجدد آن، برداشتن شکلات و بستنی از یخچال فروشگاه و پرداختن پول آن به صندوق و …
* به کودک بیاموزید که خواسته اش را با شما در میان بگذارد.
اگر کودک اسباب بازی، خوراکی و یا وسیله‌ای را می‌خواهد، به او یاد بدهید
که خواسته‌اش را با شما در میان گذارد تا راه صحیح رسیدن به آن را به او یاد بدهید.
برای مثال، اگر کودک از عروسک دوستش خوشش آمده است و می‌خواهد
یک شب آن را از دوستش قرض بگیرد، این موضوع را صادقانه با او و یا با شما در میان گذارد تا شما چاره‌ای برای او بیاندیشید.
* رابطهٔ شفاف و صمیمانه با کوکانتان برقرار کنید.
والدین باید نهایت تلاششان را بکنند تا ارتباطی مؤثر و فعال با کودکان خود داشته باشند.
کودکانی که از بودن با پدر و مادرشان احساس صمیمیت و نزدیکی می‌کنند،
نسبت به کودکانی که این احساس را ندارند، تمایل بیشتری برای هماهنگ کردن خود با ارزش‌ها و باورهای والدینشان دارند.
* رفتارهای صادقانهٔ کودک را تحسین و تشویق کنید.
پدر و مادر باید از رفتارهای شایسته، مناسب و صادقانهٔ کودک حمایت و قدردانی کنند.
اگر آنها اینگونه رفتارها را به موقع مورد تحسین خود قرار دهند، موجب تقویت و تکرار آنها در فرزندشان می‌شوند.
کمک‌های والدین و مربیان هنگامی‌که پدر و مادر و یا مربیان کودک متوجه
عمل دزدی کودکشان می‌شوند، می‌توانند با روش‌های زیر برای رویاروئی با مشکل کودک استفاده کنند.
دلایل دزدی کودکان
* آرام باشید.
در صورتی‌که پدر، مادر و یا مربی متوجه رفتار ناشایست کودک می‌شوند،
مهم‌تر از هر چیز آن است که رفتارهای هیجانی، تند و اغراق‌آمیزی از خود
نشان ندهند. آنها باید به خاطر داشته باشند که همهٔ کودکان گاهی
وسایلی را بر می‌دارند که مال خودشان نیست. پدر و مادرهائی که در اینگونه
شرایط بی‌نهایت ناراحت و دلخور می‌شوند، ممکن است دچار افسردگی
احساس گناه و شرم‌ساری شوند و این حالت آنها بر عزت‌نفس کودک تأثیری
منفی می‌گذارد. آنها باید بکوشند آرامش خود را حفظ کنند و روشی منطقی و سنجیده برای رویارو شدن با این رفتار کودک برگزینند.
دلایل دزدی کودکان
*عکس‌العملی مناسب و زود انجام دهید.
همان‌قدر که والدین نباید رفتاری هیجانی و تند از خود نشان دهند،
همان‌قدر هم باید رفتاری مناسب و سنجیده ـ در آن لحظه ـ از خود نشان دهند.
برای مثال، از کودک بخواهند آن شیء را پس دهد و عذرخواهی کند، یا برگردد و آن را سر جایش گذارد، یا …
دلایل دزدی کودکان
* پیامدهای رفتاری کودک را برایش توضیح دهید.
پدر و مادر باید پیامدهای رفتاری کودک را برایش به‌طور واضح شرح دهند.
برای مثال، اگر کودک بدون اجازه از فروشگاه شکلات برداشته است،
از او بخواهند که برگردد، شکلات را پس دهد و از فروشنده عذرخواهی کند.
گاهی عذرخواهی کردن برای کودک کاری سخت و دشوار است، اما بهتر است او را مجبور به این کار بکنید تا دوباره دست به انجام این کار نزند.
* تفاوت ”قرض گرفتن“ و ”دزدیدن“ را برای کودک شرح دهید.
”قرض گرفتن“ با برداشتن بدون اجازهٔ وسایل دیگران ”دزدیدن“ آن
خیلی فرق دارد. سعی کنید تفاوت این رفتارها را برای کودک روشن سازید.
* بر رفتارهای کودک نظارت بیشتری داشته باشید.
والدینی که رابطهٔ نزدیک و صمیمی با کودکانشان دارند، نسبت به والدینی
که رابطهٔ دور و خشک با کودکانشان دارند، خیلی زودتر متوجه مشکلات رفتاری فرزندشان می‌شوند.
دلایل دزدی کودکان
* علت دزدی کودک را پیدا کنید.
کودکان مختلف به دلایل مختلف هم دست به دزدی می‌زنند. به همین دلیل
بسیار مهم است که والدین علت دزدی فرزندشان را بفهمند. اگر پدر و مادر
از کودکی که چیزی را دزدیده است مستقیماً بپرسند که چرا این کار را انجام
داده است، شاید پاسخی را که نیاز به شنیدن آن دارند ، از زبان کودک نشوند.
برای همین بهتر است آنها خود به بررسی رفتارها و موقعیت‌هائی که در طول
روز کودک در آن قرار می‌گیرد؛ با چه کسانی دوست است، چه نیازهائی دارد،
کجا می‌رود و … بپردازند. اگر والدین بتوانند علت اصلی دزدی کودک را پیدا کنند،
قادر خواهند بود این رفتار کودک را اصلاح نمایند. برای مثال، می‌توانند برای
کودک مقداری پول تو جیبی مقرر کنند، یا برای انجام کارهای خانگی دشوار
(مثل؛ کوتاه کردن چمن‌های باغچه، چیدن علف‌های هرز، مرتب کردن انبار و …) به او اجرت دهند.
* کودک را وادار به قسم خوردن نکیند.
والدین نباید با رفتارشان، کودک را به سمت انکار واقعیت سوق دهند.
اگر کودک با اصرار سعی دارد به شما بفهماند که او دزدی نکرده است،
شما هم نباید با لجاجت زیاد او را وادار به راست‌گوئی کنید. در عوض به او بگوئید:
”امیدوارم این‌طور باشد که تو می‌گوئی“ و اجازه دهید کودک، اعتماد شما را نسبت به خودش درک و احساس کند.
دلایل دزدی کودکان
* به کودک کمک کنید راه‌های پول درآوردن صحیح را پیدا کند.
والدین باید اطمینان حاصل کنند که فرزندشان مقدار معینی پول برای خرج
کردن‌های شخصی‌اش در اختیار دارد. اگر کودکان آن قدر پول داشته باشند
که بتوانند نیازهای کوچک روزانه‌شان را برطرف کنند، هیچ‌گاه دست به ربودن اشیاء دیگران نمی‌زنند.
* کودک را به‌دلیل اشتباهش شرمنده نکیند.
والدین نباید با سرزنش کردن‌های مکرر کودک، او را دچار احساس گناه کنند.
آنها همچنین نباید لقب‌ها و برچسب‌های ناروا به کودکشان بزنند. برخی از این روش‌ها،
شدیداً موجب کاهش عزت‌نفس کودک می‌شود. در عوض والدین می‌توانند
با رفتارهای خود به کودک نشان دهند که از کار او ناراحت شده‌اند. آنها می‌توانند برای او پیامدهای رفتار اشتباهش را توضیح دهند.
دلایل دزدی کودکان
و در آخر بسیاری از خانواده‌هایی را با امکانات مالی کم می‌شناسیم
که کودکانشان سرشار از شادی، عزت نفس و رفتارهای صحیح اجتماعی هستند.
تنها سرویس‌های مادی نمی‌تواند فرزند ما را متعادل و قانونمند سازد.
با اصلاح روش‌های اخلاقی و زندگی، ایجاد محیط امن و شاد و نشان‌دادن
توجه و ارائه نوازش‌های مثبت در موقعیت‌های مناسب، ذکر خصوصیات و
کفایت‌های جسمی، فکری و اخلاقی و تشویق آنان به ورزش، هنر، همکاری
و دلسوزی در منزل و داشتن دلبستگی عمیق خانوادگی می‌توان
درستکاری آنان را تضمین کرد. از حاشیه‌ها و امکانات، نگاهمان را بیشتر
به عاطفه و توجه صرف کنیم. قول می‌دهم این هم برای من و شمای پدر و مادر بهتر است، هم برای فرزندمان.
دلایل دزدی کودکان
