آداب و رسوم مردم خراسان جنوبی در شب یلدا

آداب و رسوم مردم خراسان جنوبی در شب یلدا ,آیین‌های شب یلدا گر چه در گذر ایام دستخوش تغییراتی شده است

اما همچنان در سنت‌های مناطق مختلف کشور مورد توجه قرار دارد.با ما همراه باشید .

آداب و رسوم مردم خراسان جنوبی در شب یلدا

شب یلدا در استان خراسان جنوبی به شب چله معروف است

آداب و رسوم مردم خراسان جنوبی در شب یلدا

آیین‌های شب یلدا گر چه در گذر ایام دستخوش تغییراتی شده است

اما همچنان در سنت‌های مناطق مختلف کشور مورد توجه قرار دارد.
شب یلدا در استان خراسان جنوبی نیز به شب چله معروف و دارای پیشنیه دیرینه‌ای است

و مردم در این شب با شرکت در شب‌نشینی‌های طولانی و خوردن

انواع میوه و تنقلات سعی در بهتر گذراندن طولانی‌ترین شب سال دارند.

آداب و رسوم مردم خراسان جنوبی در شب یلدا

مردم این منطقه برای استقبال نخستین روز از سردترین فصل سال تا آنجا که توان مالی دارند،

در خرید میوه‌های مخصوص شب یلدا مانند هندوانه، انار و خربزه کوتاهی نمی‌کنند.

 

 

کف‌زدن:

یکی از آیین‌های ویژه شب یلدا در استان خراسان جنوبی برگزاری مراسم کف زدن است.

در این مراسم ریشه گیاهی به نام چوبک را که در این دیار به بیخ مشهور است،

در آب خیسانده و پس از چند بار جوشاندن، در ظرف بزرگ سفالی به نام تغار می‌ریزند.

 

مردان و جوانان فامیل با دسته‌ای از چوب‌های نازک درخت انار

به نام دسته گز مایع مزبور را آنقدر هم می‌زنند تا به صورت کف درآید

و این کار باید در محیط سرد صورت گیرد تا مایع مزبور کف کند.
کف آماده شده با مخلوط کردن شیره شکر آماده خوردن شده

و پس از تزیین با مغز گردو و پسته برای پذیرایی مهمانان برده می‌شود.

آداب و رسوم مردم خراسان جنوبی در شب یلدا

کف زدن از سرگرمى‏ هاى زمستان به خصوص شب چلّه یا یلدا است.

در این میان گروهی از جوانان قبل از شیرین کردن

کف‌ها با پرتاب آن به سوی همدیگر و مالیدن کف به سر و صورت یکدیگر

شادی و نشاط را به جمع مهمانان می‌افزایند.

 

گاهی نیز در شبهای برفی برای شگون مقداری از کف را روی برفها می‌ریزند.

برای برگزاری این جشن خانواده‌ها سعی می‌ کنند

تا حد امکان انواع میوه و آجیل محلی از جمله عناب ، سنجد ،

توت خشکه ، برگه هلو ، برگه زردآلو ، تخمه ، هندوانه ، خربزه و انار را آماده و از مهمانان پذیرایی کنند.

 

مزایا	معایب
تقویت پیوند خانواده‌ها و ایجاد فضای صمیمی و همدلی	نیاز به صرف زمان طولانی برای دور هم جمع شدن خانواده‌ها
حفظ و انتقال سنت‌ها و فرهنگ محلی به نسل‌های جدید	هزینه‌های بالای خرید میوه، آجیل و تنقلات مخصوص شب یلدا
ایجاد شادی و سرگرمی با قصه‌گویی، شعرخوانی و بازی‌های جمعی	احتمال خستگی و کم‌خوابی به دلیل طولانی بودن مراسم شبانه
معرفی غذاها و تنقلات سنتی مانند هندوانه، انار و آجیل	مصرف زیاد خوراکی‌ها ممکن است برای سلامت بدن مضر باشد
ثبت فرهنگی و تاریخی با عکس‌ها و خاطرات خانوادگی	برخی رسوم ممکن است با زندگی شهری و مشغله روزمره ناسازگار باشند

بردن هدیه به خانه عروس:

بردن هدیه به خانه عروس با عنوان شب چله‌ ای از دیگر مراسم شب یلدا در استان خراسان جنوبی است.

در این شب برای دخترانی که به تازگی نامزد شده‌اند

از سوی خانواده داماد هدایایی فرستاده می ‌شود

و خانواده‌های عروس و داماد دور هم جمع می ‌شوند.
سینی تنقلات و میوه ، پارچه و یا لباس نو از هدایایی است

که از طرف داماد آینده به خانه عروس فرستاده می شود

تا نویدی برای زندگی گرم و پر امید آنان باشد.

 

 بردن شب چله‌ ای برای عروس از مراسم شب یلدا در استان خراسان جنوبی است

صله رحم، شب‌زنده‌داری و بازی:

در این شب افراد با جمع شدن در خانه بزرگ فامیل، خواندن شعر و داستان،

خوردن شیرینی، آجیل و انواع تنقلات در بلندترین شب سال تا پاسی از شب بیدار می‌ مانند.
میهمانی‌ها و شب زنده‌داری‌های شب یلدا از گذشته‌های دور در این استان مرسوم بوده

و هنوز هم به قوت در میان مردم رایج است.

بازیهای دسته جمعی همچون گل یا پوچ ،

طرح معما و چیستان و بازگویی قصه و داستانهای قدیمی توسط سالخوردگان

و بزرگان فامیل و گرفتن فال حافظ از دیگر مراسم شب یلدا

در بیرجند و سایر شهرستانهای خراسان جنوبی است.
حسن مراسم شب یلدای خراسان جنوبی این است

که در کمال سادگی و در جمع گرم خانواده های فامیل انجام می شود.
استفاده از آجیل‌های خانگی همچون برگه‌های میوه که بانوان خراسان جنوبی خود در خانه تهیه می‌کنند

نمونه‌ای از سادگی آیین‌های شب یلدا در این استان است .

نتیجه گیری

آداب و رسوم شب یلدا در خراسان جنوبی نشان‌دهنده اهمیت خانواده، فرهنگ و شادی در زندگی مردم است. اگرچه این مراسم ممکن است نیازمند صرف زمان و هزینه زیاد باشد و باعث خستگی شود، اما به حفظ میراث فرهنگی، تقویت ارتباطات خانوادگی و ایجاد خاطرات ارزشمند کمک می‌کند.

منبع:hamshahrionline.ir