روانشناسی و روانپزشکی چه تفاوتی با هم دارند؟ در پورتال جامع فرانیاز فراتراز نیاز هر ایرانی
روانشناسی و روانپزشکی چه تفاوتی با هم دارند؟
روانشناسی و روانپزشکی چه تفاوتی با هم دارند؟
دکتر حامد محمدی کنگرانی، روانپزشک دراین باره می گوید:
اغلب دیده یا شنیده اید که بسیاری از مردم، بعد از اینکه با مشکلات روحی روانی مواجه می شوند
و با پیشنهاد بعضی از اطرافیان که می گویند به «مشاور» یا «روانشناس» مراجعه کن،
روبرو می شوند، چنین اظهاراتی می کنند:«من سالمم» یا «مگر من دیوانه ام که بروم پیش روانشناس».
اگر ضرورت داشتن خانواده، جامعه و روابط سالم را بدانیم، مسلما از کنار چنین
خدمات مشاوره به شرطی که توسط افراد ورزیده و حرفه ای انجام شود به سادگی نخواهیم گذشت.
اما روانشناس و روانپزشک چه تفاوت هایی با هم دارند؟ کی به روانپزشک مراجعه کنیم، کی به روانشناس؟
دکتر حامد محمدی کنگرانی، نیز دراین باره می گوید:
«روانشناسی و روانپزشکی بحث قدیمی است. این دو رشته کاملا جدا از هم هستند.
یک نکته خیلی مهم درباره بیماری ها، شناخت و تشخیص بیماری است.
همانطور که فقط یک پزشک می تواند تشخیص دهد، مثلا فرد بیماری قلبی دارد یا نه،
در مورد اختلالات روانی هم فقط یک روانپزشک است که می تواند تشخیص دهد
کسی مثلا بیماری افسردگی یا اختلال اضطرابی دارد یا نه.
دلیلش هم این است که خیلی از اختلالات جسمانی مانند کم کاری یا پرکاری تیروئید،
بیماری قلبی، اختلالات هورمونی مربوط به غدد فوق کلیه و… می تواند مربوط به اختلالات روانی باشند.
به همین دلیل، تشخیص بیماری روانی قطعا بر عهده روانپزشک است و درمان دارویی نیز توسط او انجام می شود.
موضوعی که مورد بحث و دردسرساز است، بحث روان درمانی است.
در تمام کشورهای دنیا کسی می تواند روان درمانی و یا همان مشاوره را انجام دهد
که دوره های آموزشی خاص از روان درمانی را گذرانده باشد. این دوره ها می تواند شامل شناخت درمانی،
رفتار درمانی، خانواده درمانی، روان درمانی تحلیلی و… باشد. این موارد به روانشناس یا روانپزشک بودن فرد ارتباطی ندارد.
خیلی از همکاران ما اعتقاد دارند درمان یک اختلال روانی فقط باید با دارو انجام شود،
در صورتی که اکنون ثابت شده بهترین نوع درمان در اختلالات روانشناختی،
تلفیقی از روانشناسی و روانپزشکی (روان درمانی و دارو درمانی) است.
اکنون در همه جای دنیا روانشناس و روانپزشک باید با هم همکاری کنند،
ممکن است فرد بیماری نیاز به دارو درمانی و نوع خاصی از روان درمانی داشته باشد
که روانپزشک به تنهایی توانایی انجام آن را نداشته باشد. در اینجا روانپزشک
بیمار را تحت دارو درمانی قرار می دهد و بعد از آن بیمار را به روانشناس ارجاع می دهد ،
برای اینکه نوع خاصی از روان درمانی را انجام دهد.»
تفاوت روانشناسی و روانپزشکی
دکتر افشین یداللهی، متخصص اعصاب و روان درباره تفاوت روانشناسی و روانپزشکی می گوید:
«روانپزشکان باید دوره پزشکی عمومی را بگذرانند و بعد در تخصص اعصاب و روان یا روانپزشکی تحصیل کنند.
بعد از گذراندن این دوره ها که حدود چهار سال طول می کشد،
در واقع روانپزشک اجازه درمان و تجویز دارویی دارد. ضمن اینکه اگر دوره های مشاوره را گذرانده باشد،
علاوه بر تجویز دارو در صورت لزوم اجازه بستری کردن بیمار را هم دارد.
علاوه بر این، روانپزشکان در مورد مشاوره و درمان های غیردارویی هم می توانند فعالیت کنند.
اکثر روانپزشکان علاوه بر درمان دارویی، روان درمانی اعم از شناخت درمانی، رفتار درمانی، روان شناختی و… را نیز انجام می دهند.
اما روانشناسان اول لیسانس روانشناسی را می گیرند که شامل روانشناسی بالینی،
عمومی و انواع روانشناسی های دیگر است و بعد از آن مقطع فوق لیسانس را می گذرانند.
در روانشناسی بالینی یا همان رشته مشاوره، روش های مختلف مشاوره و درمان های غیر دارویی آموزش داده می شود.
روانشناس و روانپزشک باید این دوره را به صورت طبی در دوره های آموزشی تکمیل کنند.
در روانشناختی، یک درمان روانکاوی و تحلیلی هم هست که متخصص بهتر است خودش هم مورد
روانکاوی و تحلیل قرار گرفته باشد تا بتواند این کار را انجام دهد.»
تحلیل و شناخت، مهم ترین گام برای تصمیم گیری
یداللهی درباره مراجعه افراد به روانشناس یا روانپزشک می گوید: هر کسی نیاز به مشاوره و تحلیل شدن دارد.
بعضی از مسائل در ضمیر ناخودآگاه افراد انجام می شوند و برای شناختن آنها،
فرد باید تحلیل شود تا به شناخت برسد و در واقع با مشاوره، افق های جدیدتری به روی فرد باز می شود.
همچنین مسائلی مطرح می شوند که شاید قبل از تحلیل مطرح نشده باشند
و این موضوع باعث می شود خیلی از راه ها برای فرد گشوده شود.
بنابراین مهم ترین گام برای تصمیم گیری در مراحل مختلف زندگی، تحلیل و مشاوره است.
از این دیدگاه افرادی که در مراحل و دوره های تحلیل قرار می گیرند، در واقع افرادی هستند
که مشکلات خاصی هم ندارند، ولی برای شناخت عمیق تر و بیشتر خودشان نیاز به
گذراندن این دوره ها دارند. با توجه به اینکه همه افراد با مشکلات متعددی روبه رو هستند
و هیچ آدمی بدون مشکل نیست، این دوره های تحلیلی برای تمام افراد توصیه می شود.