آداب و اعمال روز عید غدیر در پورتال جامع فرانیاز فراتر از نیاز هر ایرانی

آداب و اعمال روز عید غدیر که بعنوان «عیدالاکبر» نامیده شده است. این روز، روز کامل شدن دین و اتمام نعمت های پروردگار،

به خاطر واقعه غدیر و انتصاب شایسته و بحق حضرت علی(ع) به امر الهی- به جانشینی رسول معظم(ص) می باشد.

آداب و اعمال روز عید غدیر

آداب و اعمال روز عید غدیر

در تاریخ اسلام دو حادثه بسیار مهمّ و بزرگ اتفاق افتاده است که از یکی رسالت و از دیگری امامت به وجود آمده است.

نخستین حادثه، نزول وحی بود که رسالت پیامبر گرامی اسلام(ص) را در برداشت

و دومین حادثه نیز در هیجدهم ذیحجه سال دهم هجرت در مسیر بازگشت پیامبر گرامی اسلام از مراسم حجه الوداع اتفاق افتاد.

در این روز بزرگ، رسول گرامی اسلام(ص) به امر الهی در مسیر بازگشت از مراسم حج، در محلی به نام غدیر خم حضرت علی علیه السلام،

را به عنوان وصی و جانشین بعد از خود به همگان معرفی نمودند. در حقیقت انتصاب حضرت علی(ع) به امامت در واقعه غدیر خم،

ادامه رسالت مهم پیامبر گرامی اسلام بود. بنابراین روز غدیر

و انتصاب امیرالمومنین(ع) به امامت به اندازه روز بعثت و رسالت نبی گرامی اسلام(ص) دارای اهمیت می باشد.

نقل شده است که امام حسن علیه السلام روز عید غدیر در کوفه مهمانی بزرگی برپا می داشتند.

امام علی علیه السلام با فرزندان و گروهی از پیروانش بعد از نماز برای شرکت در مجلس به منزل امام حسن علیه السلام می رفتند.

و پس از اتمام مهمانی امام حسن علیه السلام هدایایی به مردم اعطا می فرمود.

لذا این حرکت امام حسن علیه السلام موجب شد مردم به روز عید غدیر عادت کنند.

پس شایسته است که به پاس قدردانی از این نعمت عظیم الهی و عرض ادب به ساحت مقدس امیرالمؤمنین علی علیه السلام،

عید سعید غدیر را در خانواده و اجتماع باشکوه فراوان برگزار نماییم و

از برکات معنوی این روز عزیز بهره مند شویم. آنچه در این مختصر تقدیم می گردد آدابی است.

 

 روزه

آداب و اعمال روز عید غدیر

روزه عید غدیر از مستحباتی است که مکرر بر آن سفارش شده است.

امیرالمؤمنین(ع) در خطبه ای که در روز عیدغدیر ایراد کردند، فرمودند:

روزه عید غدیر از مستحباتی است که خداوند بدان فراخوانده است.

حضرت امام صادق(ع) فرمودند:«یجب علیکم صیامه شکرالله و حمدالله»

برشما لازم است که در روز عید غدیر، برای سپاسگزاری از خداوند و ستودن او، روز بگیرید.

شخصی از امام صادق(ع) پرسید چه کاری شایسته روز غدیر است و چه عاملی در آن، استحباب دارد؟ ….

حضرت پاسخ دادند: روزه و…

 

افطاری دادن

آداب و اعمال روز عید غدیر

از اعمالی که به انجام آن در روز عید غدیر سفارش شده است؛ افطاری دادن به روزه داران است.

حضرت علی علیه السلام فرموده اند: «کسی که در شامگاه عید غدیر، به یک مؤمن افطاری بدهد،

گویا یک میلیون نفر از پیامبران، شهیدان و صدیقان را افطاری داده است. حال چگونه است

پاداش کسی که گروهی از مردان و زنان را افطاری دهد. و من ضامنم بر خدا که از کفر و فقر آسوده گردد

و اگر در همان روز یا همان شب تا عید غدیر سال دیگر بمیرد، بر خداوند است پاداش او.»

 

اطعام

آداب و اعمال روز عید غدیر

از سنت های مؤکد دیگر در روز عید غدیر پذیرایی از مؤمنان است.

امام صادق(ع) یکی از وظایف عید غدیر را چنین فرمودند:«و اطعم اخوانک» و برادرانت را طعام ده.

 

آراستن و پوشیدن لباس نو

آداب و اعمال روز عید غدیر

از دیرباز عیدها و جشن ها با نظافت، غبارزدایی، پیراستن و آراستن همراه بوده است

و شیعیان باید این روش ها را برای عید غدیر نیز رعایت نمایند. چرا که حضرت امام رضا علیه السلام،

می فرمایند: «روز غدیر، روز آراستن و زینت است. پس هر کس برای روز غدیر، زینت کند،

خداوند هر خطای کوچک و بزرگ او را می آمرزد و فرشتگانی را به سوی او می فرستد،

آنان نیکی های او را می نگارند و مراتبش را تا عید غدیر سال آینده بالا می برند.

اگر او جان دهد، شهید مرده است و اگر زیست کند، خوشبخت زیسته است.»

حضرت امام صادق علیه السلام نیز می فرمایند: «یکی از وظایف روز غدیر این است

که مؤمن تمیزترین و گرانقدرترین جامه های خویش را بپوشد.»

پس چه زیبا خواهد بود که سردر منازل و اماکن عمومی تجارتی و اداری چراغانی شود تا شامل این پاداش بزرگ گردد.

ما ایرانیان در عید نوروز که عید تحویل سال است نه تحول انسان، لباس نو می پوشیم،

پس چرا در عید بزرگ ولایت، تن پوش نو نپوشیم؟ بجا خواهد بود که در این روز بزرگ لباس نو بپوشیم و بپوشانیم.

حضرت امام صادق(ع) می فرماید: «و ان یلبس المؤمن انظف ثیابه و افخرها»

یکی از وظایف روز غدیر این است که مؤمن، تمیزترین و گرانقدرترین جامه های خویش را بپوشد.

 

 استفاده از بوی خوش

آداب و اعمال روز عید غدیر

اسلام درباره به کارگیری بوی خوش و زدن عطر، بسیار سفارش کرده است.

به خصوص در ایام عید سعید غدیر سفارش ویژه ای نسبت به این سنت خوب شده است.

امام صادق علیه السلام، در پی وظایف مؤمن در روز غدیر فرمودند: «و مؤمن به اندازه توان و دست باز بودنش بوی خوش استعمال کند.»

 

هدیه دادن

آداب و اعمال روز عید غدیر

هدیه دادن و گرفتن با رعایت ضوابط شرعی کار پسندیده ای است

و اثرات روانی خاصی مخصوصا در کودکان و نوجوانان دارد و بهترین زمان هدیه دادن، عید غدیر است.

و حضرت رضا(ع) عید غدیر را روز هدیه و بخشش می نامد «یوم الحباء و العطیه »

(عید غدیر) روز بخشش و هدیه دادن است.

 

گشاده دستی نسبت به خانواده

یکی از دستورات اسلام ایجاد زمینه های لازم در جهت راحتی و آسایش خانواده است

و به مناسبت عید غدیر تاکید بیشتری شده است. حضرت امام صادق علیه السلام می فرمایند:

«[در روز غدیر] مرد باید برای خانواده خود گشایش بیشتری فراهم کند.»

 

کارگشایی و رفع نیاز مردم

آداب و اعمال روز عید غدیر

برآورده ساختن نیازهای مردم و رفع گرفتاری آنان از سنت های پسندیده در اسلام است و به انجام اینگونه کارها تاکید فراوان شده است.

صاحب ولایت، علی(ع) می فرمایند: «والبر فیه یثمرالمال و یزید فی العمر»

نیکی کردن (در روز غدیر) ما را ثمربخش می سازد و بر عمر می افزاید.

 

پیمان اخوت و برادری

از برنامه های اسلام ایجاد اخوت و برادری است. و به همین منظور پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله بین مسلمانان مهاجرین و انصار پیمان برادری بست

و با پیمان اخوت علی علیه السلام را با خویش برادر نمود و

در برخی از زیارات که خطاب به پیامبر صلّی الله علیه و آله می خوانیم:

«السلام علیک و علی اخیک علی بن ابیطالب علیه السلام» اشاره به همین برادری است.

پیمان برادری و عقد اخوت بستن از اعمال وارده در روز غدیر است و صیغه مخصوصی دارد که در مفاتیح الجنان آمده است.

 

خواندن دعای ندبه

آداب و اعمال روز عید غدیر

طبق مدارک معتبر خواندن دعای ندبه در چهار عید مستحب است: جمعه، فطر، قربان و غدیر.

توجه به فرازهای آن بخصوص آن قسمت که در رابطه با غدیر و خلافت حضرت علی (ع) می باشد ضروری است.

 

زیارت

زیارت یکی از سنن سازنده اسلامی است. چه از نزدیک چه از دور،

زیارت یک پیوند معنوی بسیار قوی بین شیعه و مقدساتش است و از جمله آنها زیارت حضرت علی (ع) از دور و نزدیک است.

امام رضا (ع) به پسر ابی نصر فرمودند«هرجا که باشی، در روز عیدغدیر در بارگاه امیرالمومنین(ع) حاضر باش.

بی تردید، خداوند، گناهان شصت ساله هر مرد و زن مومن

را می آمرزد و چند برابر آنچه در ماه رمضان، شب قدر و شب عید فطر از آتش آزاد ساخته در آن روز آزاد می سازد»

 

نماز و نیایش

روز عید غدیر بهترین فرصت و موقعیت برای نیایش است؛ چرا که روز غدیر روز سپاس و ستایش به پیشگاه حضرت احدیت است.

حضرت رضا علیه السلام می فرمایند: «روز غدیر روزی است که خداوند، بر توان کسی که او را نیایش کند،

می افزاید.» و همچنین فرمودند: «روز غدیر روزی است که دعا در آن مستجاب می گردد.»

نماز عید غدیر دو رکعت است که باید در هر رکعت پس از حمد، ده مرتبه سوره توحید، ده مرتبه آیهالکرسی و

ده مرتبه سوره قدر را خواند. وقت نماز نیم ساعت پیش از ظهر است و پاداش این نماز برابر است

با صدهزار حج و صدها هزار عمره؛ همچنین کسی که این نماز را بخواند، هر چه از خداوند بخواهد برآورده شود.

 

غسل کردن

امام صادق، علیه السلام، فرمودند: «هنگامی که روز غدیر فرا برسد باید در فراز آن [هنگام ظهر] غسل کرد.»

 

ذکر صلوات

حضرت رضا علیه السلام در وصف عید غدیر فرموده اند: «روز غدیر روز صلوات فرستادن فراوان بر محمد و آل محمد است.»

 ابراز برائت

روز غدیر روز بیزاری از کسانی است که با نپذیرفتن امامت حضرت علی علیه السلام،

آشکارا با خدا و با پیامبر خدا مخالفت نمودند و بزرگترین جنایت و خیانت را به تاریخ بشریت کردند

و در حقیقت این عدم پذیرش سرآغاز تمام بدبختی ها و بیچارگی ها بود. بنابراین روز غدیر، روز برائت از این همه ستمکاری و ستمکاران است.

در یکی از دعاهای روز غدیر آمده است: «و نبرأ ممّن یبرأ منه و نبغض من أبغضه؛

ما بیزاری می جوییم از آن کس که از علی علیه السلام بیزاری جوید و دشمن داریم آن کس که علی علیه السلام را دشمن دارد.»

 

پیوند با بستگان و خویشان

آداب و اعمال روز عید غدیر

از سفارشات موکد اسلام صله رحم است. در این روز زمینه این عمل الهی کاملا فراهم است.

حضرت صادق(ع) صله رحم را یکی از اعمال روز غدیر برشمردند:

«شایسته است(در روز غدیر) با نیکی کردن، روزه گرفتن، نماز خواندن و صله رحم به سوی خداوند متعال، تقرب جویید.»

 

ایجاد زمینه های شادمانی

عید غدیر یادآور بزرگترین و گرانقدرترین خاطره اسلام است خاطره استمرار رسالت پیامبر،

صلّی اللَّه علیه وآله، با امامت علی، علیه السلام. در چنین روزی نه تنها خود باید

دلشاد باشیم بلکه باید زمینه شادمانی دیگر برادران ایمانی راهم فراهم سازیم.

حضرت رضا علیه السلام می فرمایند: «[در روز غدیر] هر مرد و زن مؤمنی را شادمان سازید.»

 

دلجویی و مهرورزی متقابل

حضرت رضا(ع) روز غدیر را «یوم التودد» خواندند یعنی روز مهر ورزیدن.

در چنین روزی باید معتقدان به ولایت غم را از دل دوستان حضرت به هر نحوی که مقدور باشد برطرف نمایند.

 

تبریک گفتن

آداب و اعمال روز عید غدیر

حضرت امام رضا علیه السلام، می فرماید: «روز عید غدیر خم روز تهنیت گویی است.

بعضی از شما به بعض دیگر تهنیت بگوید و هرگاه مؤمنی با برادرش برخورد کرد

بگوید: الحمدللّه الّذی جعلنا من المتمسّکین بولایه أمیرالمؤمنین و الائمه سلام الله علیهم.»

 

صافحه (دست دادن)

دست دادن باعث افزایش محبت دو برادر دینی و سبب ریزش گناه و آمرزش می گردد

و دست دادن در روز عید غدیر که عید ولایت است جلوه دیگری دارد،

به همین جهت در این روز مصافحه(دست دادن) مورد تأکید و سفارش قرار گرفته است.

حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) فرمود «و اذا تلاقیتم فتصافحوا بالتسلیم»

در روز غدیر، هنگامی که باهم ملاقات می کنید همراه با سلام کردن به یکدیگر دست بدهید.

 

دیدار با مؤمنان

زیارت برادران مؤمن از سنت های مهم اسلامی است؛ لیکن در روز عید غدیر،

دید و بازدید به عنوان یکی از شعائر مذهبی و ولایی بیشتر مورد سفارش قرار گرفته و پاداش افزونتری دارد.

حضرت امام رضا، علیه السلام، می فرمایند: «هر کس که در روز غدیر به دیدار مؤمنی برود

خداوند هفتاد نور در قبرش داخل کند و قبرش را بگستراند، و هر روز هفتاد هزار فرشته به زیارت قبرش آید و به او مژده بهشت دهد.»

 

صله رحم

صله رحم از پسندیده ترین آداب اسلامی است و شرع مقدس اسلام بر این مطلب تأکید فراوان نموده است.

اما در روز عید غدیر بر این نکته سفارش بیشتری شده است.

امام صادق علیه السلام می فرماید: «از کارهایی که در روز عید غدیر مستحب است صله رحم است.»

 

تحکیم بیعت با ولایت

همان گونه که پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله بعداز نصب حضرت علی علیه السلام به امامت مسلمین به جماعت مسلمانان امر کرد

که با او بیعت کنند، در سال روز آن حماسه جاوید، تجدید آن بیعت سفارش شده است.

 

احسان و انفاق

احسان و انفاق از دستورات ویژه اسلامی است. اما در ایام بزرگی مثل عید غدیر بر آن تأکید بیشتری شده است.

در سیره امام حسن علیه السلام است که ایشان روز عید غدیر مهمانی می داد

و شخص امام علی علیه السلام نیز در آن مراسم شرکت می کردند.

 

رفع حاجت مؤمنان

رفع حاجت مومنان از جمله اعمالی است که اسلام برای آن ارزش خاصی قائل شده است

و ائمه آن را از چند طواف برتر می دانند. در روز غدیر این عمل فضیلت بیشتری دارد.

امام علی علیه السلام فرمودند: «کسی که مؤمنان را در روز غدیر تکفل کند

نزد خدای متعال من ضامنش هستم که از کافر شدن و پریشان شدن در امان باشد.»

 

تشکیل اجتماع در روز عید غدیر

به جهت یادآوری روزی که پیامبر صلّی الله علیه و آله به امر خداوند علی علیه السلام را به امامت امت اسلامی نصب کرد،

بجاست در مراکز گوناگون گرد آییم و به یاد آن روز بزرگ و ثمراتش شادمان باشیم.

ائمه علیهم السلام سفارش کرده اند که به جهت یادآوری مقام محمد صلّی الله علیه و آله و خاندان او علیهم السلام

اجتماعات تشکیل بشود؛ و خود نیز از این گونه اجتماعات برپا می داشتند.

 

دعا، روزه و عبادت

روزه و دعا از اعمالی است که در همه اعیاد مورد سفارش و تأکید است

خاصه در روز عید غدیر. حسن بن راشد گوید: از امام صادق علیه السلام درباره عید غدیر پرسیدم و

حضرت فرمودند: «این عید از عید قربان و فطر برتر است. آن روز را روزه بگیرید و بر محمد و آلش زیاد صلوات بفرستید.»

روزه عید غدیر از مستحباتی است که مکرر به آن سفارش شده است. امیرالمؤمنین علیه السلام،

در خطبه ای که در روز عید غدیر ایراد کردند فرمودند: «روزه عید غدیر از مستحباتی است که خداوند بدان فراخوانده است.»

حضرت امام صادق علیه السلام می فرمایند:

«بر شما لازم است که که در روز عید غدیر برای سپاسگزاری از خداوند و ستودن او، روزه بگیرید.»

شخصی از امام صادق علیه السلام پرسید: «چه کاری شایسته روز غدیر است

و چه عملی در آن، استحباب دارد؟ حضرت پاسخ دادند: روزه و…»

امام صادق علیه السلام، درباره پاداش روزه عید غدیر فرموده اند:

«روزه داشتن در روز عید غدیر پاداشی معادل روزه گرفتن در همه عمر دنیا را دارد.»

و فرموده اند: «روزه داشتن روز عید غدیر خم، کفاره گناه شصت سال است.»

 

منبع:hawzah.net