به حرف امدن کودکان در پورتال جامع فرانیاز فراتراز نیاز هر ایرانی
به حرف امدن کودکان ,یکی از مهمترین بخش های زندگی انهاست.نخستین کلمهای که کودک به زبان میآورد چیست؟
گویا این همان کلمهای است که با آن مادر خود را صدا میکند. شاید گمان کنیم
که یاد گرفتن کلمه «مامان» کاری ساده است؛ ولی در حقیقت فرایند پیچیدهای برای این یادگیری وجود دارد.
اکنون این فرایند را گام به گام از نظر میگذرانیم: وقتی که کودک پا به دنیا میگذارد،
مغز وی همچون برگی سفید و ننوشته است؛
هیچ چیزی در آن وجود ندارد. باما همراه باشید در فرانیاز
به حرف امدن کودکان
به حرف امدن کودکان
قسمتهای مختلف مغز که حواس گوناگون را درک میکنند،
هنوز چیزی دریافت نکردهاند. البته جنین در دوران بارداری قادر به شنیدن هست
و پیش زمینه های داده های شنیداری از آنجا شکل می گیرد.
درست است که چشمان کودک باز است، ولی رشته اعصابی که چشم او را به مغز ارتباط میدهد،
هنوز تکامل نیافته است؛ از اینرو مغز وی نمیتواند چیزی را در خود ثبت کند.
به حرف امدن کودکان
پس از یکی دو ماه که این اعصاب رشد یافت، کودک قادر به دیدن مادرش میشود.
بر اثر دیدن مکرر چیزی، مرکز حافظه برای مرئیات، در مغز کودک رشد مییابد.
برخوردهای مکرر وی با مادرش، پی در پی ادراکهایی برایش پدید میآورد؛
ادراکهایی که همه در همان مرکز ثبت میشوند. تازه در این مرحله است
که کودک مادر خود را میشناسد. هنگامی که مادر متوجه این مرحله از رشد
کودک خویش میشود، شروع به معرفی خود میکند؛
یعنی گاه و بیگاه به خود اشاره میکند و میگوید: «مادر» یا «مامان».
در آغاز،
کودک قادر به شنیدن نیست؛ ولی همچنان که اعصابش به تدریج رشد مییابد،
به شنیدن هم توانا میشود. آنگاه بر اثر تکرار، مرکز حافظه برای شنیدنی ها ،
در مغزش پیدا میشود و کمکم معنای کلمه «مادر» را درک میکند و مفهوم آن را خوب به ذهن میسپارد.
به حرف امدن کودکان
بر اثر کوششهای مکرر، هربار که مادر خود را میبیند، عضلههای صورتش را به حرکت درمیآورد
و سرانجام این توانایی را در خود ایجاد میکند که بگوید: «مادر».
در این مرحله، مادر باید به فرزند خود حرف زدن بیاموزد؛ مثلا بر اثر تکرار کلمه
«مادر» یک واقعه مهم برای کودک روی میدهد؛ یعنی میان تصویر مادر که
در مرکز بینایی مغز وی نقش میبندد، با ادراک صدایی که از گفتن آن کلمه
برخاسته و به مرکز شنوایی مغز وی راه یافته است، رابطهای برقرار میشود.
چنین رویدادی را تداعی میگویند. یعنی اکنون کودک نه تنها چهره مادر را باز میشناسد،
بلکه وقتی او را میبیند به یاد کلمه «مادر» هم میافتد.
از این پس کودک شروع به تقلید از مادر خود میکند.
کلمه «مادر» را بیآنکه بر زبان بیاورد،
فعلا در ذهن خود جایگزین میسازد، و میکوشد تا رفتهرفته آن را ادا نیز بکند.
بر اثر کوششهای مکرر، هربار که مادر خود را میبیند، عضلههای صورتش را به حرکت درمیآورد
و سرانجام این توانایی را در خود ایجاد میکند که بگوید: «مادر».
اما مادر در چنین حالی چون میبیند که کودکش قادر به تکلم شده است،
از شادی در پوست خود نمیگنجد. و همین شادی مادر می تواند مشوق تلاش های ادامه دار کودک شود.
به حرف امدن کودکان
سن یک سالگی ، سنی است که کودک شما زبان باز می کند.
راهکارهای سادهای در جهت تقویت مهارتهای گفتاری کودکان وجود دارد
که در این جا به تعدادی از آنها اشاره شده است. نقطه عطف دوران کودکی
فرزندتان زمانی است که او اولین کلمه را بر زبان میآورد و این زمان دوست داشتنی ،
در آلبوم کودکتان ثبت شده و جزء یکی از خاطرات فراموش نشدنی
زندگیتان به حساب میآید و اما گاهی ممکن است حرف نزدن کودکان
نوپا باعث نگرانی والدین شود. به عقیده یکی از متخصصین ،
بسیاری از والدین ابراز نگرانی میکنند که آیا پیشرفت زبانی فرزندانشان معمولی به نظر میرسد!
در حالی که بیشتر اوقات اضطراب آنها بیهوده و بیاساس است.
آیا همه کودکان در باید در یک زمان مشخص شروع به صحبت کردن کنند؟
بطور طبیعی ، زمان زبان باز کردن در کودکان بسیار متفاوت است. بیشتر کودکان ،
حتی آنهایی که بطور ذاتی ساکت هستند، بالاخره در این محدوده زمانی زبان باز میکنند.
در حالی که تعدادی از بچههای ۱۲ ماهه چند کلمه ساده ، مانند مامان ،
بابا ، بالا و دد ، که کلماتی مشترک در بین اکثر بچهها است، میتوانند بگویند.
اما کودکانی هم هستند که تا سن ۱۵ تا ۱۸ ماهگی نمیتوانند صحبت کنند.
به نظر دکتر رسکورلا ، کودکان بین ۱۳ تا ۱۸ ماهگی اولین کلمه را میگویند.
به حرف امدن کودکان
مهارتهای زبانی کودکان
هنگامی که کودکان به سن ۲ سالگی میرسند، در حدود ۷۰ درصد آنها ۵۰ تا ۲۵۰ کلمه را بر زبان میآورند،
که معمولا کلماتی مانند اسمها ، فعلها و صفات هستند و همچنین میتوانند
کلمات را کنار یکدیگر قرار دهند و جملات دو یا سه کلمهای بسازند مانند:
شیر میخوام، هاپو بازی کنیم). به ندرت هم کودکانی هستند که بتوانند
جملات پیچیدهتری بگویند مثل ، بابا کی مییاد به خونه تا باهاش توپ بازی کنم؟
تعداد قابل ملاحظهای از کودکان ، در حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد ،
در این سن از لحاظ گفتاری از دیگران عقبتر هستند. اگر کودک شما در ۲ سالگی کمتر از ۵۰ کلمه میگوید
و یا نمیتواند جملات دو کلمهای بسازد، از جمله کودکانی است که دیر به حرف میافتند.
به عقیده دکتر رسکورلا ، دیر به حرف افتادن کودکان زنگ خطری به حساب نمیآید
ولی بخصوص در مورد بچههای ۵ ساله بهتر است که موضوع را با پزشک کودک در میان بگذارید.
نگران کنندهتر از همه عقب ماندگی در مورد فهمیدن گفتار و یا آنچه که فرزندتان درک میکند،
میباشد. یکی از کارشناسان میگوید: بیشتر کودکان یک ساله میتوانند
دستورات ساده را عمل کنند. به عنوان نمونه ، کفشت را پیدا کن. اگر فرزند ۱۸
ماهه شما به نظر میرسد که بعضی چیزها را نمیفهمد، بهتر است که با دکتر او مشورت کنید.
اگر حرفهای کودک شما برای همگان غیر از شما نامفهوم است. اصلا نگران نشوید.
یکی از متخصصان با مطالعه بین بچههای ۱۸ ماهه برآورد کرده است که تنها ۲۵ درصد
از آنچه که فرزندتان میگوید، میتواند برای دیگران قابل درک باشد.
(در مقابل نیز شما فقط ۹۵ درصد از صحبتهای او را متوجه میشوید).
در آخر دکتر رسکورلا اضافه میکند:
توانایی صحبت کردن در میان کودکان متفاوت است، تا ۳ سالگی نگران حرف زدن فرزند خود نباشید.
به حرف امدن کودکان
بایدها و نبایدها
اگر کودک شما میگوید:
- آبه- آبه.
- من دستشویی رفته باشم.
- به آب میوه اشاره میکند.
- با حرکات سر و صورت به حیوانات پشمالو اشاره میکند.
شما نگوئید:
- آبه میخوای
- نه، رفته باشی، نیست. من رفتم
- من به تو چیزی نمیدم مگر این که آب میوه بگی.
- آیا خرگوش صورتی خودت را میخوای؟
به حرف امدن کودکان
شما بگوئید:
- آب میخواهی
- بله ، شما دستشویی رفتید
- آب میوه ، تو آب میوه میخواهی
- آیا خرگوش صورتی خودت را میخواهی یا خرس آبیات؟
کمک به شکوفایی گفتار در کودکان
والدین در پیشرفت زبانی کودکانشان نقش کلیدی دارند. دکتر استیو برمن ،
متخصص در پیشرفتهای زبانی و استاد دانشگاه در آمریکا میگوید:
تحقیقات نشان داده که در پیشرفت زبان دو بخش حیاتی حائز اهمیت است:
تعداد کلماتی که کودک میشنود و دوم مقدار کمکی که از دیگران میگیرد.
با تشویق و صحبت کردن بیشتر شما با کودکتان ، دایره لغات او گسترش مییابد.
به حرف امدن کودکان
برخی از روشهایی که نقش اساسی در مکالمه کودک دارد
بلند و رسا صحبت کنید.
به عقیده یکی از کارشناسان: هر کاری که کودک شما انجام میدهد،
از لباس پوشیدن گرفته تا خوابیدن، فرصت خوبی برای استفاده از کلمات است.
یک داستان دنبالهدار ، همراهی کردن با اشاره ، لباست این جاست، سرت را بالا کن ،
لغات جدیدی را در ذهن او میسازد و همچنین نشان میدهد که هر چیزی ، اسمی دارد.
با آهنگ و موزون صحبت کنید.
از زمانی که کودکان قبل از حرف زدن با دانش حرکات آشنا میشوند،
صحبت کردن به صورت آهنگین و با حرکات دست بازی کردن برای آنها بسیار سودمند
و مفید است. مانند: با دست مثل عنکبوت راه رفتن یا حرکات دایرهوار چرخهای اتوبوس.
کلپرلژنژ کارشناس کودکان زیر سه سال میگوید: معمولا بچهها
بیشتر کلماتی را که در ترانهها میشنوند را به آسانی به خاطر میسپارند.
کلمات را یکی یکی اضافه کنید.
دکتر رسکورلا میگوید: وقتی که فرزند نوپای شما بعضی چیزها را خود به خود میگوید،
آن لغت را به کلمات دیگرش اضافه کنید. به عنوان نمونه ، اگر او ، توپ ، میگوید به او بگوئید:
توپ قرمز یا توپ بزرگ. این راهکار نه تنها دامنه لغات او را افزایش میدهد،
بلکه به او یاد میدهد که کلمات را ترکیب کند.
به حرف امدن کودکان
با اسم کلمات بازی کنید.
کودک شما باید بداند که هر چیزی اسمی دارد و همچنین میتواند
با استفاده از همین اسامی ارتباط برقرار کند. کتابهای مصور برای نشان دادن و نامیدن
اسامی بسیار مفید است. کودک از سن ۱۲ تا ۱۵ ماهگی ، به اسمهای
ساده متکی است. در ۱۵ تا ۱۹ ماهگی کلماتی مانند فعل دویدن ،
خوردن یا نشستن یا صفاتی مثل بنفش ، کوچک و سرد به لغات او افزوده میشود.
پیش از درخواست او پاسخ ندهید (مثل تیری که از تفنگ رها شود).
به فرزندتان اجازه دهید تا نیازهایش را قبل از این که شما بپرسید ، بیان کند.
اگر اغلب پس از بیدار شدن از خواب تشنه است، فورا برای او آب نیاورید.
بلکه در عوض اجازه دهید تا او از شما بخواهد، سپس بگوئید: تشنه هستی!
الان برایت کمی آب میآورم. تمرین کنید و باز هم تمرین و تمرین. به فرزندتان اجازه دهید
تا در هر فرصت مناسب از مهارتهای زبانیاش، بخصوص با هم سن و سالهایش استفاده کند.
به عقیده یکی از کارشناسان: وقتی که کودک شما میبیند که بچههای دیگر صحبت میکنند،
او نیز برای حرف زدن با دیگران تشویق میشود. بعضی از کارشناسان گفتاری معتقدند
که استفاده از پستانک ، شیشه شیر و لیوانهای دردار که باعث مکیدن به مدت طولانی میشوند،
باعث نوک زبانی بچهها شده و ممکن است حروف س و ز را ناجور تلفظ کنند.
به حرف امدن کودکان
تحمل کنید و صبور باشید. یکی از متخصصین میگوید: زمانی که کودکان
دنبال کلماتی هستند که میخواهند بیان کنند، فرصت دهید، اگرچه معمولا برای والدین
خسته کننده است. همچنین از پریدن بین حرفهای کودکان جهت کامل کردن
جملاتشان خودداری کنید. با این کار به آنها فرصت میدهید تا از کلمات ذهنی
خود استفاده کنند و شما تواناییهای آنها را باور خواهید کرد و این راه بهترین تشویق و ترغیب در همه مراحل است.
به حرف امدن کودکان